Żółw symbol uporu i konsekwencji

Dzięki swojemu niepowtarzalnemu wyglądowi w świecie zwierząt, oraz wyjątkowej długowieczności żółwie budziły w wyobraźni człowieka podziw i uznanie. Dlatego zaczęto przypisywać im wiele ludzkich cech, takich jak miłość i mądrość. Symbolika związana z żółwiem jest bardzo bogata, a jej korzenie sięgają do dawnych cywilizacji. W niektórych ludach żółwie były traktowane na równi z bożkami, a w innych miały niezwykłe moce.

W dawnych wierzeniach najczęściej przypisywano im następujące cechy: moc twórcza, obfitość, odradzanie się i czas. Tak wiele, ponieważ był uznawany w wielu kulturach za świadka stworzenia świata i często jest pokazywany jako jego podpora np. starożytni Hindusi wyobrażali sobie świat jako olbrzymią tarczę unoszoną na grzbietach stojących na skorupie żółwia słonia, które bardzo wolno się obracały, jest również nazywany Panem Stworzenia i utożsamiany z inkarnacją boga Winszuj (również w buddyzmie nadano mu taki tytuł); Legendy Indian północno-amerykańskich mówiły, że kiedyś wszystkie zwierzęta żyły na skorupie potężnego żółwia morskiego, a potem krab naniósł z dna morskiego tyle piasku na jego skorupę, aż zasypał ją całkowicie i tak powstała ziemia; w dawnych Chinach żółw również był podporą świata a jego nogi symbolizowały jego kierunki; Tatarzy i Siuksowie wierzyli, że cały świat jest żółwiem, który unosi się na wodzie. W Chinach możemy spotkać jeszcze inną symbolikę żółwia jako symbol siły, długowieczności i wytrwałości był on nazywany Czarnym Wojownikiem. Z tego, co możnaby zaobserwować żółw rzadko przedstawiał złe cechy, jednak zdarzały się i takie wypadki np. u Azteków żółw to symbol zdrady i tchórzostwa. U Chrześcijan był na początku symbolem zła, a potem symbolem skromności małżeńskiej (dobra żona i mąż nie powinni opuszczać domu, tak jak żółw swojej skorupy). Pierwsi żeglarze opowiadali, że żony żółwi morskich, gdy ich mężowie oślepną i stracą siły ze starości, noszą ich na plecach i opiekują się nimi, aż do śmierci.

W Tajlandii rozpowszechnione jest wierzenie, że w ciele żółwia świątynnego (Hieremys annandalei) znajduje schronienie duszy człowieka w odwiecznej wędrówce ku osiągnięciu nirwany. Dlatego zwierzę to pieczołowicie jest wyswobadzane z sieci rybaków i ratowanie z opresji. Istnieją specjalne świątynie- jak np. Wat-Po w Bangkoku, gdzie żółwie świątynne są znoszone  i otaczane wyjątkową opieką.
W Indiach, żółwiak chiński (Trinyx sinensis) traktowany był jako święte zwierzę. Do dziś spotykany jest w sadzawkach przy wielu świątyniach buddyjskich.
Z tematem wytrzymałości i odporności żółwi związane jest kilka przykrych wiadomości, ponieważ ludzie pragnęli sprawdzić ich wytrzymałość. Jundziłł (1807) pisał, że cechuje je „…Trwałość życia i moc odradzania członków”, dlatego: „Życie żółwi niewymownie jest wytrzymałe: po ucięciu głowy, otwarciu piersi, wycięciu serca, i po innych gwałtownych operacjach, żółw jeszcze przez kilka dni żyć nie przestaje”. Ponieważ żółwie były takie odporne, dlatego służyły żeglarzom jako stały świeży zapas mięsa na statku nie potrzeba było nawet zabijać całego zwierzęcia, aby zjeść kawał mięsa wystarczyło uciąć tyle ile było potrzeba.
Z kolei z tematem długowieczności związane jest jeszcze bardziej makabryczna historia B. Najbar (inf. Ustna) będąc w latach 80 w Bułgarii spotkał mężczyznę, który łowił żółwie błotne na wędkę,…. obcinał im głowy i wypijał spływającą krew. Na pytanie, dlaczego to czyni odpowiedział: „ to zwierzę długowieczne, więc w ten sposób przejmę cześć jego właściwości.”
Innym przesądem, który przysporzył żółwiom wiele cierpienia, było przeświadczenie o korzystnym wpływie żółwia na zdrowie zwierząt gospodarczych. Dlatego zaczęto trzymać żółwie w poidłach dla zwierząt, najczęściej dla krów, ( co miało zwiększyć według niektórych ludów produktywność mleka, potem wystarczyła już sama woda, w której pływały żółwie np. z jeziora) lub świń, które pijąc taką wodę nie chorowały. Niektórzy wierzyli nawet, że żółwie pełnią w poidłach funkcję swoistych przewietrzaczy do wody.
Niektóre żółwie błotne ze względu na teren zamieszkiwania i sposób życia w niektórych rejonach były uważane za zwierzęta tajemnicze, diabelskiej mocy jako pomocnicy wiedźm, przez co żółwia dostawały po swoich pancerzach srogie baty, aby odpędzić je od wsi.

Żółwie wodne uważano za zwierzęta związane z bóstwami księżycowymi. Dla wielu ludów był symbolem wytrwałego dążenia do celu.

W mitologii indyjskiej utożsamiany był najpierw z Pradżapatim, czyli panem stworzenia, który przybrał postać żółwia, aby powołać do życia inne stworzenia. Później stał się wcieleniem Wisznu, symbolem potęgi wód podtrzymującego i strzegącego życia. Symbolizuje też Kaśjapę, Gwiazdę Polarną, pierwsze żywe stworzenie, praprzodka innych stworzeń.

W buddyzmie z kolei jest jednym z pierwszych wcieleń Buddy (których miał on pięć tysięcy zanim urodził się jako Sikkhama Gautama, który stał się Buddą, czyli oświeconym).

Również w mitologii chińskiej żółw był zwierzęciem podtrzymującym świat. Jego cztery nogi symbolizują cztery strony świata. Ze względu na czarny kolor był uważany za symbol pierwotnego chaosu. Był również uosobieniem wytrwałości i długowieczności. Dlatego też był symbolem imperium chińskiego. Uważano, że ma dar jasnowidzenia i z tej racji odłamki jego pancerza służyły pomocą przy przepowiedniach. Zarówno w Chinach jak i w Japonii wierzono, że żółw może osiągać wiek tysiąca lat.

Dla Ajnów z Sachalinu żółw jest wysłańcem Boga wody, przekazującym mu modlitwy ludzi, dlatego należy go szanować. Podobna była jego rola w mitologii starożytnych Sumerów, Greków i Rzymian. W wielu rejonach Grecji nie można było go zabijać jako zwierzęcia podlegającego bożkowi Panowi (był to odpowiednik Słowiańskiego Borowca- Lasowika). Również Polinezyjczycy uważali go za wysłańca Boga wód.

Dla ludów zachodniej Afryki i dla Indian karaibskich symbolizował pierwiastek żeński (a w związku z tym również płodność) i jako taki był przeciwstawiany wężowi symbolizującemu pierwiastek męski.

A jak jest obecnie? Z czym nam się kojarzy żółw? Jego symbolika związana ze stałością, upartym dążeniem do celu i konsekwencją w działaniach jest nam najbardziej bliska. Nikt już nie łączy go ze złymi symbolami a pamięta, że jest naszą ostoją i domem. Czymś trwałym, co było i zawsze będzie.